استاد محمدرضا حشمتی مدرس دانشگاه و سردبیر سابق ماهنامه رشد معلم و پیشکسوت حوزه تربیت معلم در سومین نشست تخصصی ابری‌شهر با موضوع اصول طراحی آموزشی و تدوین درسنامه‌های سواد فضای مجازی به بیان نکاتی در این زمینه پرداخت./
استاد حشمتی در آغاز به انواع طراحی آموزشی به لحاظ مخاطب اشاره کرد و گفت: طراحی آموزشی به صورت گروهی به مراتب بهتر از طراحی فردی است.
در جریان یادگیری سه مرحله اصلی وجود دارد. مرحله اول شروع خوب و نحوه مواجهه مخاطب با موضوع است. شروع خوب در همراهی یادگیرنده بسیار موثر است. مرحله بعدی به خرج دادن دقت لازم و پرهیز از عجله در طراحی آموزشی است. لازم است در این مرحله با شیبی ملایم یادگیرنده را رو به جلو ببریم.
یکی از مواردی که در این قسمت اهمیت دارد انتخاب روش یاددهی است. یکی از بهترین روش‌ها این است که شرایط فعالیت گروهی را فراهم کنیم. در کارگروهی دانش آموز به یکی از نیازهای اساسی خود به نام نیازهای اجتماعی پاسخ می‌دهد. در کارگروهی دانش آموز یاد می‌گیرد که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کند و با آن‌ها به گفتگو بنشیند. علاوه بر این بحث گروهی باعث هم‌فکری و هم‌فهمی در آموزش می‌شود.
وی در ادامه به نقش ارزشیابی و نیز بازاندیشی در آموزش پرداخت و گفت: نکته دیگر توجه به ارزشیابی و تعیین تکلیف برای مباحث ارائه شده است. این خود به تسهیل یادگیری و کیفیت آن کمک شایانی می‌کند.
همچنین در آخر کلاس می‌توانیم از دانش آموزان بپرسیم که از این کلاس چه چیزی آموخته‌اند و یا مواردی را که آموخته‌اند در کجا می‌توانند به کارگیرند.
و در مرحله آخر بازاندیشی اهمیت فراوانی دارد. در بازاندیشی ما از دانش آموز می‌پرسیم که اگر شما بخواهی این درس را آموزش بدهی از چه روشی استفاده می‌کنی؟ و یا این که ارائه مطلب امروز با کدام شکل و روش باعث یادگیزی بهتر شما می‌شد؟
در قالب این امر، از ویژگی‌های فردی دانش‌آموزان مطلع می‌شویم. تفاوت‌هایی که ما گاهی از آن به هوش‌های چندگانه تعبیر میکنیم. به طور مثال بعضی دانش‌آموزان با شروع بحث شروع به واکنش نشان دادن می‌کنند و این یعنی با بحث شما ارتباط گرفته‌اند. اما برخی از دانش آموزان با به کارگیری حس بینایی آن‌ها و برخی با به کارگیری حس شنوایی‌اشان و بعضی با کارگروهی یا پروژه‌های انفرادی مطالب را یاد می‌گیرند.
پس لازم است در تدریس حتما به تفاوت‌های فردی دانش آموزان توجه کنیم و با پیاده سازی روش‌های مختلف، زمینه یادگیری همه آن‌ها را فراهم کنیم. ویژگی مهم طراحی آموزشی توجه به تنوع فعالیت‌ها با توجه به ویژگی‌های فردی دانش آموزان است.
این نشست از سلسله نشست‌های تخصصی دورۀ تخصصی مربیگری سواد فضای مجازی ابری‌شهر در عصر روز دوشنبه بیست و چهارم اردیبهشت ماه 1403 و با حضور جمعی از نخبگان تعلیم و تربیت از سراسر کشور به صورت مجازی برگزار شد.
