مهندس محمدامین احمدزاده معلم تفکر و سوادرسانه‌ای و کارشناس خبره حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در اولین نشست تخصصی ابری‌شهر با موضوع گفتگودرباره مبانی فنی اینترنت و وب به بیان نکاتی در قالب پرسش و پاسخ پرداخت./
-
فیبر نوری چگونه عمل می‌کند و در استفادۀ ما از اینترنت چه کمکی به ما می‌کند؟
مهم ترین مساله‌ای که فیبر نوری ایجاد می‌کند این است که سرعت تبادل اطلاعات را به سرعت نور می‌رساند. که این امر تا قبل از این وجود نداشته است. در سیم مسی یا ابزارهای دیگری که برای تبادل اطلاعات به کار می‌رود سرعت ما محدود بوده است. با فیبر نوری می‌توان در مسافت‌های زیاد و با زمان کم اطلاعات را جا به جا کرد.
نکته دیگر این است که فاصله بین داده‌هایی که تبادل می‌شوند خیلی کم می‌شود. شما در سیم مسی یک مقدار خیلی محدودی در ثانیه می‌توانی صفر و یک ارسال کنید. صفر و یک هم اینطوری است که شما سیگنال می‌فرستید توی سیم مسی الکترون‌ها جا به جا می‌شوند با یک سرعت نسبتا پایینی داده‌ها در قالب صفر و یکی به مقصد می‌رسد. ولی در فیبر نوری شما محدود می‌شوید به فرستنده و گیرنده. هرچه این دو قوی‌تر باشند می‌توانند داده بیشتری ارسال و دریافت کنند.
تعداد انتقال داده حدوده ۱۰ میلیارد بار در ثانیه است. یعنی حدود ۱۰ میلیارد بار صفر و یک را در یک ثانیه می‌توانید در زمان بسیار کم داده منتقل کنید و معمولا چون فیبرها زوج یا به تعداد بیشتر استفاده می‌شوند و رفت و برگشتش جداست سرعتش می‌شود دوبرابر این.
اما این مجموع استفاده‌ها است. وقتی شما می‌خواهید استفاده کنید ۱۰۰ مگ ۲۰۰ مگ یا به نسبت هزینه‌ای که می‌دهید بیشتر می‌شود. این نسبت به ADSL خیلی بیشتر است که حداکثر 16 مگ استفاده شماست.
-
آیا استفاده از فیبر نوری نیازمند استفاده از ابزار خاصی است؟
فیبر تا سرکوچه شما یا خانه‌اتان می‌آید و مخابرات باید آنجا یک مودمی قرار بدهد که دیتا را از حالت عادی‌ای که شما دارید تبدیل می‌کند به حالت نوری و منتقل می‌کند. یعنی زیرساخت مخابرات باید عوض شود و بعد از آن نیز شما نیز مودم مناسب با آن را باید استفاده کنید.
-
اینترنت ماهواره‌ای شدنی است؟
اینترنت ماهواره‌ای جزو اولین مدل‌هایی است که ارائه شد. آن موقعی که ما با مدل دایل آپ وصل می‌شدیم و جیرجیر صدا می‌کرد، آن موقع هم اینترنت ماهواره ای بود و ما با واسطه شرکت‌ها استفاده می کردیم. جزو ناپایدارترین و پر هزینه‌ترین اینترنت‌ها اینترنت ماهواره‌ای است و معمولا برای شهرها استفاده نمی‌شود. اینکه می‌گویند اینترنت ماهواره قرار است بیاید بوده است و الان هم باید پوشش آن را بیشتر کنند. اما اینطوری نیست که شما گوشی خودتان را روشن کنید و از اینترنت ماهواره‌ای استفاده کنید. اینترنت ماهواره‌ای ابزار خودش را می‌خواهد که خیلی گران است و اشتراک‌های نیز بسیار گران است. علاوه بر این باید از قوانین جاری بحث توزیع اینترنت باید پیروی کنند.
-
توضیحی مختصر در رابطه با واقعیت‌های میدانی هک شدن ارائه کنید.
هر نوع نفوذ به بستر شبکه به هر دلیلی باشد هک نام دارد. می‌تواند همراه با تخریب باشد و می‌تواند از سهل انگاری مدیر شبکه باشد یا چیزهای دیگر.
هک قرار نیست فقط برای شرکت‌ها اتفاق بیفتد. شما یک سایت اینترنتی ساده هم که دارید ساده‌ترین اتفاق این است که یک دیداس بخورید و سایتتان از دسترس خارج شود. وقتی یک نفر با شما صحبت کنند تمام چیزهایی که می‌گویند یک مقدار از هرکدام می‌فهمید و اگر تمام بچه‌های کلاس صحبت کنند دیگر هیچ داده‌ای انتقال پیدا نمی‌کند. وقتی در سایت 5 هزار درخواست بیاید در هر ثانیه 500 تا سرویس می‌دهید و بقیه در صف می‌ایستند.
شما ساده ترین اطلاعاتتان مهم است. مثلا وقتی شما در یک نرم افزار رمزی را گذاشته‌اید و وقتی اسنپ هک می‌شود و داده‌ها از دست می‌رود و در اختیار شخص دیگری می‌افتد این رمز روی ایمیل و حساب بانکی و چیزهای دیگری مربوط به شما چک می‌کند و احتمال این که اون رمز را بتواند استفاده کند باز بشود و بتواند داده‌های بیشتری از شما به دست بیاورد زیاد است.
یک وقت هم می‌خواهد داده‌ها را پاک کند. فرض کنید اگر گوشی شما در آب بیفتد اطلاعات زیادی را از دست می‌دهید. حالا اگر این اطلاعات توسط یک هک یا بدافزار از دست برود نیز همین اتفاق می‌افتد.
-
چطور بفهمیم لپ‌تاپ و گوشی ما آلوده شده است؟
استفاده از آنتی‌ویروس برای شناسایی و مقابله با بدافزارها مهم است. یکی از این نرم افزارها که بومی هم هستند پادویش است. آنتی ویروس‌ها تقریبا باید هر ساعت به روز شوند چون ویروس‌ها به روز می‌شوند. پادویش با ویروس‌هایی که در ایران تولید می‌شود مقابله می‌کند و این یک مزیتی است.
این نشست از سلسله نشست‌های تخصصی دورۀ تخصصی مربیگری سواد فضای مجازی ابری‌شهر در عصر روز دوشنبه هفدهم اردیبهشت ماه 1403 و با حضور جمعی از نخبگان تعلیم و تربیت از سراسر کشور به صورت مجازی برگزار شد.
