هر نکته مکانی دارد

پیشنهاد ۱
فعالیت مشارکتی
۴۰ دقیقه

به منظور آشنایی دانش‌آموزان با گونه‌های مختلف رسانه‌های اجتماعی، یک فعالیت مشارکتی داریم که در آن دانش‌آموزان پس از مواجهه با رسانه‌های اجتماعی گوناگون، سعی می‌کنند آنها را دسته‌بندی کنند.
ابتدا دانش‌آموزان را به گروه‌های 3 تا ۵ نفره تقسیم کنید. در صورت امکان چیدمان کلاس را نیز تغییر داده و از اعضای هر گروه بخواهید به شکل دایره‌ای دور هم بنشینند.

#کاربرگ1 را میان گروه‌ها توزیع کنید. این کاربرگ حاوی مجموعه‌ای از نشان‌واره (Logo) رسانه‌های اجتماعی به صورت کارت‌های مجزاست.
بهتر است #کاربرگ1 را پیش از کلاس به صورت رنگی روی کاغذ ضخیم چاپ کرده و خودتان برش دهید تا در کلاس‌های مختلف از آن استفاده کنید. در غیر این صورت از گروه‌ها بخواهید در ابتدای فعالیت کارت‌ها را به کمک قیچی یا خط‌کش برش دهند.
از گروه‌ها بخواهید که کارت‌ها را بررسی کرده و رسانه‌های اجتماعی که هیچ‌کدام از اعضای گروه آن را نمی‌شناسند از بقیه جدا کنند. در ادامه کارت‌های ناشناخته را به صورت اختصاصی برای هر گروه یا به شکل عمومی برای کلاس در یک جمله معرفی کنید.
در مجموع برای این کار حداکثر 5 دقیقه (+ 5 دقیقه تمدید) فرصت دهید.

پس از پایان بررسی رسانه‌های اجتماعی، به گروه‌ها بگویید که کارت‌های موجود را مبتنی بر معیار دلخواه خودشان، به پنج یا شش یا هفت دسته تقسیم کرده و برای هر دسته نام مناسب انتخاب کنند. در ادامه باید دسته‌‌بندی‌‌ها و نام رسانه‌های اجتماعی مرتبط با هر دسته را روی #کاربرگ2 ثبت کنند.
در مجموع برای این مرحله حداکثر 10 دقیقه (+ 5 دقیقه تمدید) زمان دهید.

با پایان یافتن فرصت دسته‌بندی، از گروه‌ها بخواهید نماینده‌شان پای تخته بیاید و دسته‌‌هایی که در گروه به آنها رسیدند روی تخته بنویسند.
پس از نوشته شدن عنوان دسته‌بندی‌ها، از گروه‌ها درباره مصادیق رسانه‌های اجتماعی هر دسته و علت انتخاب‌شان سوال و به صورت کلاسی نتیجه کار گروه‌ها را نقد و بررسی کنید.

نکته: وجود فشار زمانی در تمام فرایند اجرا و همزمان با آن تهییج و تشویق دانش‌آموزان به انجام سریع‌تر فعالیت، از اصول مهم یادگیری همیارانه است.
در پایان بحث را به این سمت هدایت کنید که «به نظر می‌رسد هر رسانه اجتماعی برای کارکرد و استفاده خاصی طراحی شده است».

پیشنهاد 2
شکل‌دهی مفهوم
۲۰ دقیقه

#پرده‌نگار را اجرا کنید و از دانش‌آموزان بپرسید: «ملاقه به چه دردی می‌خورد؟»
پاسخ‌های اولیه احتمالاً به کارکردهای آن در آشپزخانه اشاره دارد. برای اینکه دانش‌آموزان به اهمیت کارکرد ذاتی وسایل برسند از آنها بپرسید که «اگر ملاقه و قاشق چایی‌خوری (یک ابزار بسیار مشابه ملاقه) را به جای هم استفاده کنیم چه می‌شود؟»
پس از مختصری گفتگو، ذهن دانش‌آموزان را به سمت کاربری‌های غیرعادی و عجیب سوق دهید: «آیا نمی‌شود با ملاقه پشت کمر را خاراند؟ / خاک را بیل زد؟ / توی سر کسی زد؟ / خطاطی کرد؟ / به عنوان کلاه استفاده کرد؟»
بحث را به این سمت هدایت کنید که «به نظر می‌رسد هر ابزار فناورانه‌ای، برای کاربری خاصی طراحی شده است» و از آنها بپرسید «آیا هر یک از رسانه‌های اجتماعی هم برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند؟»

تصویر نشان‌واره برخی از رسانه‌های اجتماعی را نمایش دهید و در گفتگو با دانش‌آموزان کارکرد اصلی (درست) و کاربری‌های فرعی (نادرست) آنها را مرور کنید.

پیشنهاد ۳
پرسشگری معلم
۲۰ دقیقه

چند موقعیت فرضی استفاده از رسانه اجتماعی نامناسب برای کاربردهای مختلف مطرح کنید و در گفتگو با دانش‌آموزان، چالش‌ها-خطرات قابل تصور در این موقعیت‌ها و ابزار جایگزین مناسب‌تر برای آن را بررسی کنید.
برای مثال می‌توانید برخی از موقعیت‌های زیر را به ترتیب مطرح کنید:

1. مسئول جشن نیمه شعبان هیئتی، هماهنگی و تقسیم کار مراسم را در گروه مجازی 50 نفره اعضای هیئت در پیامرسان ایتا انجام می‌دهد. (چالش‌ها: شلوغی گروه و ارسال پیام‌های غیر مرتبط – ندیدن گروه توسط بعضی افراد – گم شدن کارها و وظایف سپرده شده میان انبوه پیام‌ها)
2. دانش‌آموزی روش رفع خطایی را که در فرایند نصب بازی مورد علاقه‌اش روی رایانه به آن برخورده با انتشار وضعیتی در بله سوال می‌کند. (چالش‌ها: دیده نشدن وضعیت – محدودیت زمانی نمایش وضعیت –  نبودن شخص متخصصی که پاسخ سوال را بداند در میان مخاطبینی که وضعیت وی را می‌بینند)
3. دانشجویی با ارسال پیام خصوصی به حساب کاربری شرکت‌ها در شبکه‌های اجتماعی دنبال کار می‌گردد. (چالش‌ها: غیررسمی بودن درخواست – بررسی نشدن پیام‌های خصوصی توسط شرکت – افشای تصاویر شخصی منتشر شده در حساب کاربری شخص متقاضی شغل و دوستان و آشنایانی که دنبالش می‌کنند)
4. یک مدرس آشپزی، دستور پخت غذاها و آموزش‌های آشپزی‌اش را در رسانه اجتماعی ویراستی منتشر می‌کند. (چالش‌ها: محدودیت تعداد حروف در یک پیام ویراستی – نداشتن دسته‌بندی موضوعی – قابل جستجو نبودن محتوا در موتورهای جستجو)
5. اعضای هیئت مدیره یک شرکت، جلسه مجازی‌شان را از طریق لایو اینستاگرام برگزار می‌کنند. (چالش‌ها: لو رفتن اطلاعات خصوصی شرکت – ضبط ویدیوی جلسه و احتمال سوءاستفاده از آن – عدم امکان حضور/غیاب – محدودیت امکان تعامل شرکت‌کنندگان)
6. مادری به خاطر پر شدن فضای ذخیره‌سازی تلفن همراهش، فیلم‌های تولد فرزندش را روی سرویس اشتراک ویدیوی آپارات بارگذاری و نگهداری می‌کند. (چالش‌ها: احتمال دست به دست شدن ویدیو و سوءاستفاده افراد از آن – خدشه به آبروی فرزند در بزرگسالی وی به خاطر انتشار عمومی ویدیو – خطر هک شدن سکو و افشای عمومی ویدیو)

نکته: ممکن است دانش‌آموزان برای چالش‌های مربوط به برخی از موقعیت‌های ذکر شده، راه‌حل‌هایی ارائه کنند. شما بر این نکته تاکید کنید که «آیا ابزار مناسب‌تر با چالش کمتر و مزایای بیشتر برای این کار وجود ندارد؟»

بحث را اینطور جمع‌بندی کنید که «به نظر می‌رسد هر رسانه اجتماعی برای کارکردهای مخصوصی طراحی شده است»